بدن ما سرشار از انواع آمینو اسید هایی است که برای ساخت ماهیچه، استخوان، پوست، مو و ... به کار می روند. فراوان ترین آمینو اسید موجود در بدن کلاژن است که پروتئین ساختاری پوست و بافت های همبند را تشکیل می دهد. از آنجایی که با افزایش سن کلاژن نیز مانند هیالورونیک اسید در بدن کاهش میابد، می توان با استفاده از بهترین قرص کلاژن ساز پوست خارجی این کاهش را جبران و تخریب ساختار پوست صورت و روند پیری را کند تر کرد.
قرص کلاژن چیست؟
انواع مختلفی از ساختار کلاژنی در بدن وجود دارد که هر کدام از پپتید و آمینو اسید های متفاوتی تشکیل شده اند. به دلیل اینکه مکمل های کلاژن ساز موجود اکثرا برای بهبود خاصیت ارتجاعی و سالم سازی ساختار پوست به کار می روند، از ساختار خاصی که از بدن آبزیان گرفته می شود، ساخته شده اند.
نکته بسیار مهم در مورد مکمل های کلاژن و در کل قرص های سلامت محور است، به دلیل اینکه این محصولات عوارض انبی شدیدی ندارند و از طرفی هم ادعای درمان مشکل خاصی را ندارند، سازمان غذا و دارو آمریکا FDA استفاده از آن ها را بلامانع کرده است.
انواع کلاژن
به صورت کلی 4 نوع کلاژن در بدن انسان وجود دارد که با اعداد مشخص میشوند. کلاژن 1 در واقع رایجترین نوع این هورمون جوانساز در بدن به شمار میرود که به مقدار بسیار زیاد در بافتهای استخوانی، پوستی، دندانها و البته تاندونها یافت میشود. بزرگترین مشکلات ناشی از کاهش کلاژن هم مربوط به همین نوع است.
کلاژن نوع 2 بیشتر در غضروفها و مفاصل پیدا شده و یکی از هورمونهای اثرگذار روی حالت کشسانی این نواحی است. کلاژن نوع 3 بیشتر در بافت پوست و عروق خونی یافت میگردد. کلاژن نوع 4 هم یک نوع اولیه از این هورمون طبیعی است که به کنار هم باقی ماندن سلولها کمک مینماید.
البته پزشکان بیش از 28 نوع کلاژن را در بدن انسان شناسایی کردهاند اما 4 نوع مورد اشاره در بالا، اصلیترین و فراوانترین آنها محسوب میشوند.
مزایا و فواید مصرف قرص کلاژن چیست؟
تحقیقات در مورد عوارض و فواید مکمل های بر پایه کلاژن همچنان ادامه دارد اما نتایجی که تا به حال بر اساس مطالعات علمی و بالینی منتشر شده، در لیست زیر آورده شده است:
مفاصل
در حال حاضر می توان گفت کامل ترین تحقیقات در خصوص برترین قرص های کلاژن ساز، مربوط به تاثیرات روی مفاصل است. مطالعات در سال 2009 نشان داد بین هر پنج بیمار که روزانه 40 میلی گرم کلاژن استفاده می کردند، چهار نفر در حدود 30 درصد کاهش درد را در آرتروز تجربه کردند.
تحقیقات بعدی نیز نتیجه این آزمایشات را تایید کرد و از نظر پزشکی درد مفاصل با مصرف کلاژن تا حدودی مرتفع می شود.
استخوان ها
در مطالعه دیگری که روی زنان یائسه انجام شد، افرادی که از کلاژن، ویتامین دی و کلسیم بطور مستقیم در رژیم غذایی کنترل شده استفاده کردند، در تراکم استخوان ها بهبود قابل توجهی را تجربه کردند. به علاوه برخی پزشکان اعتقاد دارند مصرف قرص های حاوی کلاژن از تحلیل استخوان ها در بانوان جلوگیری می کند، در صورتی که برخی نیز به این موضوع اعتقاد ندارند.
پوست و مو
یکی از مناطق دارای بحث در مورد کلاژن، ساختار و تجزیه شدن آن در روده، معده و تبدیل کلاژن به انرژی است. این تجزیه به این معناست که آیا کلاژن مصرفی در معده به ساختار پوست دسترسی پیدا می کند یا همه آن تجزیه می شود؟
تحقیقاتی در سال 2002 نشان داد آنزیم های روده، کلاژن های هیدرولیز شده را تجزیه می کنند اما کلاژن های نوع دو بدون هیچ تخریب ساختاری از روده رد می شوند. همچنین تحقیقات بیشتر نشان داد مصرف مکمل های حاوی کلاژن بخصوص نوع دو می تواند تا حد مطلوبی به بهبود ساختار پوست و کمرنگ تر کردن چین و چروک، بیانجامد.
همچنین مطالعه ای در سال 2015 نشان داد مکمل های حاوی کلاژن طبیعی می تواند آبرسانی پوست و شبکه کلاژن سازی پوست را بهبود بخشد.
در یک مطالعه در سال 2014 در مورد فیزیولوژی پوست، زنان 35 تا 55 ساله یک بار در روز به مدت هشت هفته از مکمل کلاژن و گروهی هم از دارونما استفاده کردند. در پایان مطالعه، افرادی که کلاژن مصرف کردند، در مقایسه با گروهی که دارونما مصرف نمودند، بهبود خاصیت ارتجاعی پوست را تجربه کردند.
مشکلات قلبی
برخی از افراد از مکمل های حاوی کلاژن برای تقویت عملکرد قلب و عروق خود استفاده می کنند. تحقیقی که در سال 2017 از سوی یکی از شرکت های تولید کننده مکمل کلاژن در ژاپن صورت گرفت، نشان داد در صورت استفاده از مکمل کلاژن به مدت 6 ماه منظم، کلاژن فواید مثبت قلبی از جمله بهبود کلسترول خون و کاهش ریسک بسته شدن عروق را در بر دارد.
فواید دیگر کلاژن
برخی افراد با دلایل زیر از مکمل های کلاژن استفاده می کنند و راضی هستند اما تحقیقات کافی برای اثبات آن انجام نشده است:
- سلامتی چشم
- سلامتی ناخن
- کاهش وزن
آیا استفاده از قرص کلاژن مشکلی ایجاد نمی کند؟
نکته ای که پیش تر به آن اشاره کردیم این است که سازمان غذا و دارو آمریکا FDA برای مکمل های کلاژن مانند سایر مکمل های سلامتی جهت ایمنی یا اثربخشی کنترل نمی کند. مگر اینکه شرکت سازنده ادعای درمانی برای مکمل بکند یا گزارش هایی مبنی بر عوارض جانبی شدید از مکمل ارائه شود.
در چه مواردی نباید از قرص کلاژن استفاده شود؟
یکی از بزرگترین خطرات مصرف بیش از حد قرص کلاژن، افزایش نامطلوب سطح کلسیم و البته اکسیتوسین بدن است. از این رو، باتوجه به حساسیت بدن زنان باردار و شیرده و به جهت تضمین سلامت جنین یا نوزاد، توصیه میشود این گروه از خانمها قرص کلاژن مصرف نکنند.
البته چنانچه مصرف کلاژن بخشی از یک روند درمانی باشد، خانمهای باردار و شیرده هم تنها پس از مشورت با پزشک خود میتوانند در دوزهای تعیین شده به مصرف آن ادامه دهند. در غیر اینصورت مانعی برای استفاده از این مکمل طبیعی وجود ندارد.
بهترین قرص کلاژن خارجی
همانطور که در مقاله بهترین قرص هیالورونیک اسید به آن اشاره کردیم، در این بخش هم به بررسی 5 برند مطرح در زمینه تولید محصولات و مکمل های کلاژن اشاره خواهیم کرد.
به ترتیب برگزیده، بهترین مکمل حاوی کلاژن برای پوست عبارتند از:
فوراور مارین کلاژن با فرمولی غلیظ از پایه کلاژن دریایی پیشرفته ای استفاده می کند که در مقایسه با سایر اشکال کلاژن، به راحتی توسط بدن جذب و تجزیه می شود. از جمله ویژگی های منحصر به فرد این مکمل فوق العاده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حاوی کلاژن دریایی
- عصاره آنتی اکسیدانی فلفل سیاه، گوجی بری
- عصاره چای سبز و ویتامین سی برای کمک به حفاظت از پوست
- حاوی روی و بیوتین برای تقویت استخوان ها، مو و ناخن
- دارای طعم دلپذیز تارت و توت
- بهبود آبرسانی پوست
- بهبود بافت و ساختار پوست
- بهبود ساختار و سفتی پوست
- حفظ سلامت پوست
- بدون گلوتن
قیمت: 73 دلار | عوارض احتمالی: ندارد | شکل مکمل: نوشیدنی | منبع کلاژن: دریایی | محتوی: 30 ساشه 15 میلی لیتری
مکمل فیرمینگ کمپلکس اینفینیت را می توان به عنوان بهترین قرص کلاژن ساز بخصوص برای کاربرد هایی همچون از بین بردن چین و چروک پوست، حفظ خاصیت ارتجاعی و سلامت کلی پوست صورت مورد استفاده قرار می گیرد. این قرص به عنوان اولین قرص خوردنی دارای پشتوانه تحقیقات بالینی به بازار عرضه شده و دارای فیتو سرامید، عصاره فرنچ ملون، آلوئه ورا و کلاژن دریایی است که می تواند بصورت موثر اثرات منفی پیری پوست را پاسخ دهد و کلاژن سازی سطح پوست را تحریک کند.
از جمله ویژگی های فوق العاده این مکمل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جلوگیری از تخریب ساختار کلاژن پوست
- حاوی آلوئه ورا خالص، ویتامین سی، عصاره فرنچ ملون، کلاژن دریایی و آنتی اکسیدان های قوی
- در کنار محصولات پکیج اینفینیت فوراور می تواند بطور بالقوه جایگزین تزریقات خطرناک باشد.
- جوانسازی از طریق تحریک مولکول های ساختار پوست
- کاهش عمق چین و چروک و افزایش خاصیت الاستیسیته پوست
قیمت: 46.5 دلار | عوارض احتمالی: ندارد | شکل مکمل: قرص | منبع کلاژن: دریایی | محتوی: 60 عدد قرص
این محصول با داشتن 5 نوع کلاژن در هر دوز استفاده، انتخاب خوبی برای افرادی است که استفاده از کپسول را به پودر کلاژن ترجیح می دهند. کلاژن موجود در این مکمل غذایی از نوع هیدرولیز شده گاوی، مرغی، دریایی و پوسته تخم مرغ است.
از جمله خواصی که برای این مکمل ذکر شده عبارتند از:
- بهبود و تقویت مو، پوست و ناخن
- بهبود مفاصل و تاندون های بدن
- سلامت معده و روده
- جلوگیری از پیری زودرس پوست
- فاقد گلوتن، هورمون و کاملا عاری از مواد تراریخته
قیمت: 28 دلار | عوارض احتمالی: ندارد | شکل مکمل: قرص | منبع کلاژن: گاوی، مرغی و دریایی | محتوی: 90 عدد قرص
ساخت مکمل کلاژن به شکل پودری هم گزینه ای مناسب است برای افرادی که می خواهد از کلاژن در کنار آبمیوه، سالاد و یا شیک خود استفاده کنند. همینجا باید اشاره کنیم که در این مکمل از هیچ شیرین کننده مصنوعی یا ترکیب شیمیایی استفاده نشده است و صرفا از کلاژن هیدرولیز شده گاو به شکل خوراکی استفاده شده است.
از جمله ویژگی های مکمل پودری کلاژن Care/of Collagen می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش هیدراسیون پوست و خاصیت ارتجاعی آن
- تقویت ناخن ها و مو
- دارای کلاژن گاوی هیدرولیز شده
- قابل استفاده در ترکیب با قهوه، چای، اسموتی و ...
- بدون ترکیب لبنیاتی و گلوتن
- تولید شده در 3 طعم مختلف
قیمت: 48 دلار | عوارض احتمالی: ندارد | شکل مکمل: پودر | منبع کلاژن: گاوی | محتوی: 30 اسکوپ
قرص کلاژن شرکت Reserveage نیز یکی از برترین محصولات تقویت پوست، مو و مفاصل است. این قرص با مواد مغذی مانند کلاژن هیدرولیز شده، اسید هیالورونیک و کندرویتین سولفات فرموله شده و حاوی آنتی اکسیدان های مشتق شده از میوه و سبزیجات است. همچنین می توانید با خیال راحت از این مکمل استفاه کنید چراکه فاقد گلوتن و ترکیبات لبنی حساسیت زاست.
از جمله فواید این مکمل کپسول مانند می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- افزایش خاصیت ارتجاعی پوست صورت و بدن
- حاوی کلاژن هیدرولیز شده، کندرویتین سولفات و هیالورونیک اسید
- بدون گلوتن و مواد لبنی
- ترکیبی از آنتی اکسیدان های قوی میوه و سبزیجات
قیمت: 43 دلار | عوارض احتمالی: ندارد | شکل مکمل: کپسول | منبع کلاژن: مرغی | محتوی: 90 عدد
این قرص با فرمولی حاوی کلاژن نوع 1 و 3 گاوی، ویتامین C و سایر مواد مغذی آنتی اکسیدانی، برای بهبود خاصیت ارتجاعی پوست صورت یکی از گزینه های مطلوب است. از جمله ویژگی های این مکمل شامل موارد زیر است:
- کاهش خطوط ریز و چین و چروک
- پشتیبانی از خاصیت ارتجاعی و الاستیسیته پوست
- مبارزه با رادیکال های آزاد
- مشاهده نتایج اولیه بین 4 تا 6 هفته
- حاوی هیالورونیک اسید و ویتامین سی
- فاقد رنگ مصنوعی، مواد تراریخته، بدون گلوتن و بدون طعم دهنده
قیمت: 40 دلار | عوارض احتمالی: ندارد | شکل مکمل: کپسول | منبع کلاژن: مرغی | محتوی: 90 کپسول
بهترین انتخاب کدام است؟
تا اینجا در مورد خواص کلاژن و 5 تا از بهترین مکمل های حاوی آن صحبت کرده ایم اما بهترین انتخاب از نظر قیمت، نتیجه و کیفیت کدام است؟
برای انتخاب بهترین مکمل کلاژن باید موارد زیر را در نظر بگیریم:
- دوز مصرفی
بطور کلی هیچ دوز رسمی از مصرف کلاژن برای بزرگسالان مطرح نشده است اما میزان مصرف پروتئین می بایست 1 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن باشد. برای مکمل های کلاژن، ما توصیه می کنیم به دنبال مصرف روزانه در حدود 10 تا 20 گرم باشید.
- منبع کلاژن
از برند هایی استفاده کنید که منبع کلاژن را بصورت کامل تشریح کرده باشند. به دنبال کلماتی مانند کلاژن گاوی، دریایی، مرغی یا کلاژن هیدرولیز شده 1 تا 5 روی بسته بندی آنها باشید.
- مواد اضافی
مواد اضافی بهتر است از نوع ویتامین یا سایر ترکیبات طبیعی باشد و افزودنی های طعم دهنده از نوع مواد اضافی دوست داشتنی نیستند. بهتر است قبل از انتخاب یک مکمل به دنبال تحقیقات و مطالعات بالینی باشید تا با اطمینان از محصول آن را خریداری کنید.
- شکل مصرفی
شکل مصرف کلاژن به صورت های مختلفی مانند قرص، پودر، نوشیدنی و ... وجود دارد که بر اساس سلیقه شخصی می توانید یکی از انواع آن را انتخاب کنید.
برای جمع بندی می توانیم به مکمل کلاژن دریایی فوراور اشاره کنیم که بصورت خوراکی با بهترین مواد مغذی ساخته شده و به زودی هم در ایران عرضه خواهد شد.
عوامل کاهش کلاژن در بدن
با بالاتر رفتن سن، روند تولید کلاژن در بدن به صورت طبیعی کاهش پیدا میکند. از یک نقطه به بعد، کلاژن دیگر نه به صورت عمومی و مداوم، بلکه صرفا به صورت موضعی و فقط برای ترمیم آسیبها ترشح میگردد.
تغییر در الگوی تولید کلاژن موجب بروز علائمی همچون پیری، خشکی پوست، چین و چروک و گود افتادن زیر چشم میشود. همچنین کلاژن موجود در بافتهای استخوانی بدن هم کاهش پیدا کرده و باعث ضعف در این ناحیه میشود.
کاهش کلاژن در بدن بر اثر بالا رفتن سن یک امر اجتناب ناپذیر بوده و اتفاقی است که خواهی نخواهی برای هرکسی در زندگی رخ میدهد. واقعیت این است که این اتفاق بخشی از روند طبیعی رشد هر انسانی محسوب میشود و نمیتوان جلوی آن را گرفت. هرچند با مصرف منظم مکملهایی همچون قرص کلاژن میتوانید تا حد مناسبی این اتفاق را جبران کرده و علائم ناشی از آن را عقب بیندازید.
علاوه بر افزایش سن، محققان بر این باورند که عوامل بیرونی دیگری همچون سیگار کشیدن و مصرف بیش از اندازه مشروبات الکلی نیز میتواند سرعت کاهش کلاژن در بدن را افزایش دهد. همچنین استفاده زیاد از شکر و غذاهای فراوری شده نیز در تسریع این روند اثرگذار بوده و میتوانند موجب اخلال در تعامل هورمون کلاژن با سلولها و پروتئینهای اطراف شوند.
قرار گرفتن بسیار زیاد در معرض نور خورشید نیز از عوامل دیگر کاهش کلاژن در بدن است. به همین خاطر بهتر است جهت جلوگیری از بروز زودهنگام کمبود کلاژن، حتما قبل خروج از خانه بهترین کرمهای ضد آفتاب را استفاده کنید.
استفاده از قرص کلاژن برای چه کسانی خوب است؟
کلاژن گرچه به صورت طبیعی در بدن تولید میشود اما روند ساخت آن معمولا از یک سنی به بعد متوقف میگردد. به همین دلیل بیشتر افراد مسن و میانسال جامعه که به دلایل مختلفی به مصرف مکملهای این ماده طبیعی نیاز دارند، از قرص کلاژن استفاده میکنند. هرچند مزایای این مکمل تنها به افراد مسن محدود نمیشود؛ اما به صورت کلی افراد زیر جزو گروههایی هستند که استفاده از قرص کلاژن برای آنها مفید است:
- افرادی که دچار ریزش مو هستند و ریشه موهای سر آنها ضعیف شده است.
- افرادی که ضخامت موهای آنها کاهش یافته و قطر ساقه موهای آنها کم شده است.
- افرادی که به موخوره مبتلا هستند یا شرایط موهای سر آنها به گونهای است که مستعد ابتلا به این عارضه محسوب میشوند.
- افرادی که دچار پوکی استخوان شدهاند یا استعداد ابتلا به آن را دارند.
- کسانی که دچار نرمی غضروف شدهاند یا درگیر درد مفاصل و آرتروز هستند.
- افرادی که قصد دارند چین و چروکهای پوستی خود را برطرف کرده و جوانتر به نظر برسند.
- کسانی که دچار بیماریهایی همچون روماتیسم مفصلی، دردهای پس از جراحی یا سندروم CRPS هستند.
- افرادی که دچار بیماریهای التهاب روده بوده و دردهای شکمی دارند.
- اشخاصی که قصد دارند روند آبرسانی به پوست خود را بهبود ببخشند.
- کسانی که قصد دارند آسیبهای پوستی خود را درمان کنند و شانس بروز عارضههایی همچون اگزما، آکنه و غیره را کاهش دهند.
- افرادی که قصد درمان جوش و لک پوستی را دارند.
عوارض قرص کلاژن
مکمل قرص کلاژن معمولا به جز فایده و مزیت چیز دیگری برای مصرف کنندگان ندارد و عوارض جانبی آن بسیار محدود است. با این وجود تولید کنندگان ناچارند ترکیبات دیگری هم در این قرص به کار ببرند که میتوانند باعث ایجاد برخی عوارض جانبی در افراد شوند، البته عوارض جانبی در افراد عادی تنها در صورت مصرف بیش از اندازه رخ خواهند داد.
به عنوان مثال ترکیبات گیاهی و ویتامینهای موجود در این قرص میتوانند برای زنان باردار خطرناک باشند. همچنین بیوتین آن میتواند در صورت مصرف بسیار زیاد بر روی عملکرد قلب و غده تیروئید اثراتی بگذارد.
از این رو گرچه احتمال بروز عوارض جانبی کم است اما توصیه میکنیم از مصرف زیاد این قرص خودداری کنید، به ویژه اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید.
نظرات 2